تحلیل کسب و کار

اگر در تعریفی ساده بخواهیم بهره وری را در سازمانی توضیح دهیم، یعنی میزان خروجی و سود سازمان نسبت به هزینه ها. یعنی اگر سازمانی بتواند با ثابت نگهداشتن کیفیت، از میزان هزینه های سازمانی خود کم کند، می تواند بگوید بهره وری ایجاد کرده است. میخواهیم کاری کنیم تا سازمان آنقدر توانمند شود که در مقابل تغییرات و اتفاقات محیطی، به جای واکنش های احساسی و سطحی، پاسخ مناسب از خود نشان دهد.
برای رسیدن به این سطح از بهره وری و هوشمندی در کسب و کار، خدمات زیر را ارائه میدهیم:

تحلیل کسب‌وکار:

• شناسایی و ارزیابی داده‌های مربوط به تدوین استراتژی
• تحلیل محیط خارجی و داخلی

تحلیل استراتژیک فرآیند تحقیق در مورد یک کسب‌وکار هم در محیطی که آن کسب‌وکار فعالیت می‌کند و هم در درون خود آن سازمان است تا بتوان استراتژی مناسب را تدوین نمود. برای تجزیه و تحلیل وضعیت سازمان باید از شرایط محیطی شناخت کافی داشت.

هدف از تحلیل محیط کسب‌وکار، شناسایی و برآورد شرایط حاکم بر شرکت و صنعت مربوطه است و تحلیل استراتژی کسب‌وکار نیز در پی شناسایی و ارزیابی قدرت رقابت و نقاط ضعف بنگاه همراه با فرصت‌ها و تهدیدها است.

تحلیل محیط کسب‌وکار از دو بخش تحلیل محیط درونی و تحلیل محیط بیرونی تشکیل شده است. تحلیل محیط درونی به بررسی حوزه‌¬های مختلف شرکت می¬‌پردازد و تحلیل محیط بیرونی نیز از دو بخش تحلیل صنعت و تحلیل کلان تشکیل شده است.

تحلیل محیط درونی سازمان:

شرکت‌ها مانند موجود زنده¬‌ای هستند که در طول عمر خود دوره‌های مختلف حیات را طی می‌کند و در هر مرحله با مشکلاتی مواجه می‌شود که بایستی ابتدا به‌عنوان مهمترین گام مشکلات را شناسایی، آنالیز و مستند کند. همچنین باید به‌منظور تحقق نیازهای کسب‌وکار و رعایت الزامات ذی‌نفعان، راهکارهای موثری را تعیین کنند. این فرآیند خلاصه‌ای از فرآیند دانش تحلیل کسب‌وکار در سازمان است. شرکت‌ها در حوزه‌های مختلف وظیفه‌ای خود دارای نقاط قوت و ضعف هستند و هیچ سازمانی به طور یکسان در همه حوزه‌ها قوی یا ضعیف نیست. هدف سازمان از تحلیل محیط درونی درک نقاط قوت و ضعف خود برای دستیابی به اهداف موردنظر است.

تحلیل صنعت:

تحلیل صنعت معمولا در چارچوب مدلی صورت می‌پذیرد که توسط پورتر در سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۵ طراحی شد و تحلیل زنجیره‌ ارزش نام گرفت. در این چارچوب، یک صنعت به مثابه مجموعه‌ای از رقبا در نظر گرفته می‌شود که بر سر کسب قدرت چانه‌زنی در مقابل مشتریان و تامین‌کنندگان‌، بایکدیگر رقابت و مبارزه می‌کنند و در عین حال با تهدیدهایی از جانب رقبای جدید و محصولات و خدمات جایگزین روبرو هستند. تحلیل صنعت باید هم آینده صنعت مربوطه را پیش‌بینی کند و هم میزان رقابت بالفعل و بالقوه‌ای که شرکت با آن مواجه است.

تحلیل محیط کلان سازمان:

محیط کلان سازمان نیز تمام شرایط و عواملی را که بر گزینه‌های استراتژیک آن اثر دارند و خارج از کنترل سازمان هستند در برمی¬گیرد. هدف از بررسی محیط خارجی این است که از فرصت‌هایی که می‌توان از آن‌ها بهره‌برداری کرد و تهدیدهایی که می‌توان از آن‌ها اجتناب نمود، شناخت کافی پیدا کرد.

مراحل تحلیل استراتژیک محیطی که گروه BASCO در غالب پروژه ها از آن استفاده میکند عبارتند از:

• شناخت صحیح و دقیق نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها (بر اساس مدل SWOT)
• ارزیابی توان و ظرفیت‌های نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها
• شرایط و وضعیت مطلوب تحقق نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها
• اندازه‌گیری اثر ناشی از وقوع نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها

مهم‌ترین ابزارهای تحلیل استراتژیک که از آنها استفاده میکنیم عبارت‌اند از:

تحلیل (PESTEL )برای محیط کلان

تحلیل رقابتی پنج نیروی پورتر (برای محیط صنعت)

تحلیل زنجیره ارزش (برای محیط شرکت)

قبل از تصمیم‌گیری استراتژیک مهم است که درک کنید چه اقداماتی موجب ارزش‌آفرینی برای مشتریان می‌شود که این کار به کمک تحلیل زنجیره ارزش صورت می‌گیرد. مدل زنجیره ارزش به سازمان کمک می‌کند تا تحلیل دقیق‌تری از کسب‌وکار به‌دست آورده و قابلیت آن را برای ایجاد ارزش و مزیت رقابتی پایدار به درستی تحلیل کند. طبق این مدل حوزه‌های مختلف کسب‌وکار شناسایی و طبقه‌بندی می‌شوند. این طبقه‌بندی به تحلیل دقیق‌تر روابط میان بخش‌های مختلف کمک می‌کند. زنجیره ارزش رویکرد سودمندی را برای تحلیل نظام‌مند نقاط قوت و ضعف¬ موجود در شرکت فراهم می¬‌سازد.

برای تجزیه‌وتحلیل زنجیره ارزش سازمان در کنار شماییم تا مراحل زیر را طی کنید:

تفکیک فعالیت‌های سازمان به فعالیت‌های اصلی و پشتیبان

فعالیت‌های اصلی فعالیت‌هایی هستند که بصورت فیزیکی منجر به تولید محصول می‌شوند که شامل موارد زیر است:

لجستیک ورودی شامل همه‌ی فعالیت‌های مربوط به دریافت مواد اولیه، نگهداری و انبار کردن و تحویل آن‌ها به خط تولید است.

فعالیت‌های عملیاتی شامل همه‌ی‌ کارهایی است که مواد اولیه را به محصول نهایی تبدیل می‌کنند. همان چیزی که به زبان ساده، به‌عنوان خط تولید (Production Line) می‌شناسیم.

لجستیک خروجی به فعالیت‌های مربوط به محصول نهایی اشاره دارد: انبار کردن محصول نهایی، پردازش سفارشات، زمان‌بندی تحویل و حمل آن‌ها تا نقطه‌ای که مشتری مد نظر دارد.

بازاریابی و فروش مشتمل بر تمام فعالیت‌هایی است که باعث می‌شوند مشتری، تصمیم به خرید محصول بگیرد و هزینه‌ی خرید آن را بپردازد.

خدمات نیز به تعبیر پورتر، همه‌ی فعالیت‌هایی است که پس از فروش با هدف «حفظ یا افزایش ارزش محصول» انجام می‌شوند.

فعالیت‌های پشتیبان فعالیت‌هایی هستند که موجب تسهیل اجرای فعالیت‌های اصلی می‌شوند که شامل موارد زیر است:

زیرساخت‌های کسب‌وکار: هر شرکتی برای اینکه بتواند فعالیت‌های اصلی خود را انجام دهد نیازمند زیرساخت‌هایی است. این زیرساخت‌ها عبارت‌اند از مدیریت، ساختار، امور مالی و حسابداری

توسعه فناوری: جذب، انتقال یا تولید فناوری مورد نیاز سازمان شامل فعالیت‌هایی مانند تحقیق وتوسعه، طراحی ، اتوماسیون و…

مدیریت منابع انسانی: این فعالیت‌ها شامل نیازسنجی، جذب، آموزش و توسعه، نگهداری، جبران خدمات، نظام تشویق و تنبیه نیروی انسانی سازمان

تدارکات: تامین نهاده‌های موردنیاز تولید ،تعمیر و نگهداری تجهیزات وماشین‌آلات و ساختمان‌ها